Jačanje uloge ombudsmana u Republici Srbiji
Donator: USAID – JRGA (reforme u sudstvu i odgovornost vlade)
Trajanja projekta: mart – decembar 2012. godine
Implementatori: Komitet pravnika za ljudska prava i Beogradski centar za ljudska prava uz podršku USAID – JRGA (reforme u sudstvu i odgovorna vlast) u periodu mart – decembar 2012. godine
sprovode projekat koji ima za cilj da utvrdi krajnji domet preporuka koje upućuje Zaštitnik građana Republike Srbije i time ispita uticaj njegovog autoriteta u odnosu na postupanje organa javne vlasti i zaštitu osnovnih ljudskih prava.
Zaštitnik građana je jedna od nezavisnih institucija (ili nezavisnih regulatornih tela, kako se još nazivaju) u državnom sistemu Republike Srbije. Ova tela predstavljaju „četvrtu granu vlasti“, odnosno kontrolni mehanizam koji svojim zakonskim ovlašćenjima i snagom autoriteta vrše „spoljnu“ kontrolu rada organa javne vlasti, od najviših državnih organa do javnih preduzeća i institucija. Ombudsman je usvojeni internacionalni naziv za tip institucije, koja je nadležna za zaštitu celog korpusa osnovnih ljudskih prava i kontrolu zakonitosti i legitimnosti postupanja državne uprave kao onih koji ova prava povređuju.
Komitet pravnika za ljudska prava – Yucom u saradnji sa Beogradskim centrom za ljudska prava u 2012. godini razvija održiv i stabilan mehanizam za monitoring (praćenje ili nadgledanje) sprovođenja preporuka koje upućuje Zaštitnik građana u postupku kontrole zakonitosti i legitimnosti rada organa sa javnim ovlašćenjima kada utvrdi povredu nekog od osnovnih prava i sloboda građanki i građana.
Podrška mehanizmu zaštite individualnih prava pred institucijom Zaštitnika građana neophodna je s obzirom da preporuke Zaštitnika građana nisu pravno obavezujuće (kao npr. sudske odluke) i zato što se ove preporuke ne ispunjavaju na adekvatan način, iako često organi javne vlasti koji su učinili povredu prava dostavljaju odgovore Zaštitniku građana da su postupili po njegovoj preporuci.
Partnerske organizacije će zato pokušati da na odabranom broju preporuka utvrde njihov stvarni domet i snagu uvidom u faktičko stanje, a na osnovu prethodno razvijene metodologije monitoringa.
Ovakva metodologija bi mogla biti korisna i drugim istraživačima, braniteljima ljudskih prava, organizacijama civilnog društva i samoj instituciji Zaštitnika građana, za kasnija istraživanja i praćenja, sve u cilju bolje zaštite ljudskih prava u ovom društvu.
Tok sprovođenja aktivnosti monitoringa odabranih preporuka građani će moći da prate na internet sajtovima partnerskih organizacija kroz bazu podataka.
Nekoliko panel diskusija će biti održano sa predstavnicima civilnog društva i drugim relevantnim subjektima o temama uticaja autoriteta Zaštitnika građana i njegovih preporuka, te o konkretnim aktivnostima monitoringa kako bi svi relevantni faktori bili upoznati sa „misijom“ i dali svoj doprinos.
Rezultati istraživanja/monitoringa biće objavljeni u završnom izveštaju koji će biti predstavljen na konferenciji za štampu krajem 2012. godine i široko distribuiran.
