Stavovi građana o postupanju policije tokom julskih protesta 2020. godine u Srbiji
Beogradski centar za ljudska prava predstavlja rezultate istraživanja o stavovima građana o julskim protestima 2020. godine u Srbiji kada je veliki broj građana bio neosnovano hapšen i zlostavljan od strane policije, kako na ulici tako i u policijskim stanicama.
Više od 50% ispitanika uzrasta 18 – 40 godina smatra da je bilo slučajeva u kojima je prema demonstrantima korišćena neosnovana sila. U većoj meri to kažu građani starosti od 26 – 32 godine, stanovnici gradskih naselja, ispitanici iz Vojvodine i zaposleni u javnom i privatnom sektoru. Da je neosnovana primena policijske prinude prema demonstrantima uticala na ‘gušenje’ julskih protesta u Srbiji smatra više od polovine ispitanika.
Centar je u julu prošle godine pružao besplatnu pravnu pomoć brojnim ljudima koji su nam se obratili zbog policijske brutalnosti u Beogradu i Novom Sadu koja zabeležena na velikom broju snimaka tv ekipa kao i građana koji su učestvovali na protestima i snimke postavljali na društvenim mrežama.
Brojni predmeti u kojima smo u tom periodu bili angažovani i postupci koji se i dalje vode po našim krivičnim prijavama protiv službenih lica zbog prekoračenja upotrebe sile i policijskog zlostavljanja ukazali su nam na neophodnost informisanja građana o pravima nakon hapšenja. Centar je zato izradio edukativni vodič o pravima građana nakon hapšenja koja se odnose na pravo na advokata, odnosno branioca, kao i pravo na besplatnu pravnu pomoć koju mogu da zatraže u slučaju da pretrpe mučenje, nečovečno ili ponižavajuće postupanje državnih službenika. Posebna pažnja posvećena je pravu građana na lekarski pregled za vreme lišenja slobode.
Istraživanje o informisanosti građana o pravima nakon hapšenja za potrebe Beogradskog centra za ljudska prava sprovela je NINAMEDIA u januaru i februaru 2021. godine na reprezentativnom uzorku na nivou Srbije. Rezultati istraživanja dostupni su ovde – total populacija i ovde – populacija 18-40 godina.
Istraživanje informisanosti i stavova građana i publikovanje edukativnih materijala finansira se u okviru projekta „Pravna podrška žrtvama policijskog zlostavljanja na julskim protestima 2020. godine i analiza sudske i tužilačke prakse u oblasti zabrane zlostavljanja od januara 2018. do juna 2020. godine“, koji finansira Evropski centar za neprofitno pravo (ECNL).